Küresel vanalar, akışkanların (sıvı veya gaz) boru hattı boyunca akışını kontrol etmek için kullanılan vanalardır. Vana içinde bir küre şeklindeki bir disk, akışı engellemek veya açmak için döner. Küresel vanalar, yüksek sızdırmazlık sağlayan, hızlı açma/kapatma işlemleri sunan ve çeşitli endüstriyel, ticari ve konut uygulamalarında yaygın olarak kullanılan valf türleridir.

Temel Özellikler:

1. Çalışma Prensibi:

   • Küre Mekanizması: Küresel vana, içindeki küre şekilli disk aracılığıyla akışı kontrol eder. Kürenin ortasında bir delik bulunur ve bu delik, akış yönünde olduğunda vana açıktır. Küre 90 derece döndürüldüğünde, delik akış yönüne dik hale gelir ve vana kapanır.
   • Açma/Kapama İşlemi: Küresel vanalar, genellikle sadece 90 derecelik bir dönüşle açılır veya kapanır, bu da hızlı tepki süresi sağlar.

2. Malzeme Türleri:

   • Paslanmaz Çelik: Korozyona dayanıklı ve dayanıklı, özellikle kimyasal, petrokimya ve gıda endüstrilerinde yaygın olarak kullanılır.
   • Pirinc: Su ve gaz tesisatlarında yaygın olan, ekonomik bir malzemedir. Çoğunlukla evsel ve ticari uygulamalarda kullanılır.
   • PVC (Polivinil Klorür): Hafif, kimyasallara dayanıklı ve genellikle su arıtma sistemlerinde tercih edilir.
   • Dökme Demir: Dayanıklı ve ekonomik, ancak kimyasal dayanıklılığı sınırlıdır. Genellikle su ve buhar hatlarında kullanılır.

3. Vana Tipleri:

   • Tam Geçişli (Full Port) Küresel Vana: Bu tipte, vananın içindeki deliğin çapı, boru hattının çapıyla aynıdır. Bu, akışın kesintisiz ve basınç düşÃ¼şÃ¼ olmadan devam etmesini sağlar.
   • Kısmi Geçişli (Reduced Port) Küresel Vana: Bu tipte, vananın içindeki delik, boru hattının çapından daha küçüktür. Bu, akış hızını biraz düşÃ¼rür, ancak maliyet açısından daha uygun olabilir.

4. Avantajlar:

   • Yüksek Sızdırmazlık: Küresel vanalar, tam kapandıklarında akışı tamamen keserek mükemmel sızdırmazlık sağlar.
   • Hızlı Açma/Kapama: Sadece 90 derecelik bir dönüşle açılır veya kapanır, bu da hızlı işlem gerektiren yerlerde avantajlıdır.
   • DüşÃ¼k Basınç Kaybı: Tam geçişli küresel vanalarda, akış yolu doğrudan olduğu için basınç kaybı minimaldir.
   • Uzun Ömür: Dayanıklı malzemelerden yapılmış olan küresel vanalar, düşÃ¼k bakım gerektirir ve uzun ömürlüdür.

5. Uygulama Alanları:

   • Su ve Atık Su Sistemleri: Su akışının kontrolü ve yönetimi için yaygın olarak kullanılır.
   • Kimya Endüstrisi: Kimyasalların güvenli bir şekilde taşınması ve akış kontrolü için uygundur.
   • Petrol ve Gaz Endüstrisi: Yüksek basınç ve sıcaklık altında çalışabilen vanalar, petrol ve gaz taşıma hatlarında kullanılır.
   • HVAC Sistemleri: Isıtma, havalandırma ve klima sistemlerinde su ve buhar akışının kontrol edilmesi.
   • Gıda ve İlaç Endüstrisi: Hijyenik koşullarda akışkanların kontrolü ve yönlendirilmesi.

6. Montaj ve Bakım:

   • Kolay Montaj: Flanşlı, dişli veya yapıştırma bağlantıları sayesinde montajı genellikle kolaydır.
   • DüşÃ¼k Bakım Gereksinimi: Küresel vanalar, sağlam yapıları ve sızdırmazlık özellikleri sayesinde genellikle düşÃ¼k bakım gerektirir.

Küresel Vana Seçimi:

Vana seçimi yapılırken, taşıyacağınız akışkanın türü, sıcaklığı, basıncı ve kimyasal özellikleri dikkate alınmalıdır. Ayrıca, sisteminizin ihtiyacına göre tam geçişli veya kısmi geçişli vana seçimi yapılabilir. Korozyon direnci, sızdırmazlık gereksinimleri ve vana boyutu gibi faktörler de önemli seçim kriterleridir.

Küresel vanalar, esneklikleri ve güvenilirlikleri nedeniyle çeşitli endüstriyel ve ticari uygulamalarda popüler bir seçimdir.